Aktualności:
Konferencja Rolnicze i pozarolnicze źródła zanieczyszczenia wód
przyczyną eutrofizacji Bałtyku - relacja - 26.04.2015

Polski Klub
Ekologiczny wraz z Wydziałem Budownictwa i Inżynierii Środowiska SGGW
zorganizował w dniu 17 kwietnia 2015 r. w Warszawie, konferencję nt.
„Rolnicze i pozarolnicze źródła zanieczyszczenia wód przyczyną
eutrofizacji Bałtyku”.
Celem konferencji, którą rozpoczęła Maria Staniszewska – Prezes
Polskiego Klubu Ekologicznego oraz dr hab. inż. Tomasz Okruszko,
profesor SGGW było wskazanie źródeł zanieczyszczenia oraz określenie
sposobów na skuteczne zredukowanie ładunków azotu i fosforu, które co
roku przedostają się do rzek zlewni Bałtyku. Cel ten jest ściśle
związany z celem Ramowej Dyrektywy Wodnej, której priorytetem jest
osiągnięcie dobrego stanu wód.
Było to kolejne spotkanie ekspertów,
przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz administracji, a także
rolników, na którym rozmawiano o bieżących problemach z
zanieczyszczeniem wód azotanami i fosforanami jak i sposobami
szerokiego włączenia interesariuszy w działania korygujące.
Prezentowane wykłady obejmowały zagadnienia
dotyczące: zobowiązań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz
Dyrektywy UE w sprawie Strategii Morskiej, Dyrektywy Azotanowej
definiującej wymogi zarządzania azotem i fosforem oraz ich źródeł
ucieczki w produkcji rolniczej i wielkoprzemysłowej produkcji
zwierzęcej, krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych w
aglomeracjach od 2 do 10tys. RLM, zobowiązań wynikających z
HECOMowskiego Bałtyckiego Planu Działania oraz propozycji
przystosowania polskiego rolnictwa do ograniczenia spływu azotu i
fosforu wynikających ze zobowiązań Polski w ramach tego Planu.
Warunki jakie stawia Ramowa Dyrektywa Wodna są wysokie. Polska powinna
z końcem 2015 r. osiągnąć z nimi pełną zgodność. Jako jedna z
najbardziej wymagających dyrektyw wymaga współdziałania ze sobą
wszystkich grup interesariuszy, aby doprowadzić do jej praktycznego
wdrożenia. Monitoring społeczny działań uchwałodawczych i wdrażających
prowadzą od wielu lat organizacje pozarządowe, które i tym razem
wskazywały na konkretne trudności ze stosowaniem zapisów dyrektywy.
|
Na
podkreślenie zasługuje udział przedstawicieli odpowiedzialnych za
jakość wód i instytucji wdrażających postanowienia wynikające z Ramowej
Dyrektywy Wodnej oraz naukowców. Rozważania trudności zgłaszanych przez
rolników i organizacje pozarządowe zyskiwały dzięki temu praktyczny
wymiar.
Na
zakończenie konferencji będącej jednym z elementów projektu Społeczny
monitoring wdrażania Bałtyckiego Planu Działania, pani Danuta Bener –
trener, facylitator, członek PKE oraz pani Maria Staniszewska – prezes
Polskiego Klubu Ekologicznego w Gliwicach, przeprowadziły warsztaty pt.
„Jak ograniczyć spływ biogenów z terenów rolniczych?”.
Poruszone zostały tematy wprowadzenia stref buforowych dla rzek,
oczyszczalni hydrofitowych czy zwiększenia świadomości wśród rolników w
związku z właściwościami chemicznymi ich gleb. Uczestnicy zwrócili
uwagę na konieczność zmiany sposobu stosowania nawozów przez dużych,
konwencjonalnych producentów rolnych. Aby to osiągnąć pojawiła się
propozycja objęcia obligatoryjnymi szkoleniami z zakresu właściwego
stosowania nawozów przez rolników chcących skorzystać z dopłat w ramach
PROW. Szkolenia miałyby być prowadzone wyłącznie przez doradców
rolnych, gdyż obecnie często mają miejsce przypadki, w których
szkolenia prowadzone są przez przedstawicieli firm zajmujących się
dystrybucją nawozów i pestycydów.
Zauważono niepokojącą tendencję sprowadzania roli doradcy do
sporządzania i wypełniania wniosków na dofinansowanie działalności
rolniczej i wniosków obszarowych, tymczasem rola doradcy rolnego jest
kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa rolnego – w tym
właściwego stosowania nawozów, utrzymania gleby w dobrym stanie,
stosowania odpowiednich zabiegów agrotechnicznych itp. Pojawiły się
również propozycje wprowadzenia dopłat za badanie gleby i obowiązku
prowadzenia takich badań przez rolników przed otrzymaniem
dofinansowania z pakietu ochrony gleb i wód (w ramach PROW) a także po
jego zakończeniu. W tym przypadku również zwrócono uwagę na konieczność
zlecania badań instytutom i laboratorium państwowym w celu uniknięcia
zdarzającego się dosyć często – w przypadku innych branż, jak
recykling, czy postępowanie ze ściekami, procederu handlu „kwitami”.
Omawiane kwestie zostaną wykorzystane w przygotowanym przez organizacje
stanowisku w sprawie ograniczenia odprowadzania azotu i fosforu.
Wszystkim uczestnikom bardzo serdecznie dziękujemy za udział i chęć podejmowania dialogu.
Postulaty uczestnikow (PDF)
[Kch, AJ]
Projekt współfinansowany z Funduszy EOG w ramach programu
Obywatele dla Demokracji http://eeagrants.org
Unii Europejskiej oraz The Nordic Council
|